Dzisiaj opowiem więcej o tym dlaczego nie powinno się diagnozować zespołu policystycznych jajników na podstawie samego obrazu policystycznych jajników w USG. Niestety nadal często zdarza mi się słyszeć od pacjentek o diagnozie PCOS tylko na tej podstawie…
W dalszej części przeczytasz o kryteriach diagnostycznych PCOS i kontrowersjach związanych z nimi.
- Czy wiesz co tak naprawdę oznacza obraz policystycznych jajników na USG?
- Czy wiesz, że nie jest to trwałe?
- Czy wiesz, że nawet 20-25% ZDROWYCH kobiet może okresowo, fizjologicznie mieć policystyczne jajniki?
- Czy wiesz, że jeśli w tym miesiącu miałaś widoczne w obrazie USG jajniki policystyczne, za miesiąc może być zupełnie inaczej?
Jeśli masz PCOS to jesteś we właściwym miejscu! Sprawdź czy to właściwa diagnoza!
Co to jest jajnik policystyczny?
Mówiąc prosto: Jajnik powiększony (często nawet 3-krotnie większy, niż normalnie) z dużą ilością pęcherzyków.
Mówiąc medycznie: jajnik o objętości minimum 10 cm3, mający co najmniej 12 pęcherzyków (o średnicy od 2 do 9mm) widocznych w obrazie USG. Typowe PCOS to często nawet 25-30 pęcherzyków, które wyglądają jak sznur pereł.
Same jajniki policystyczne / jajniki wielotorbielowate nazywane są w skrócie PCO, a z kolei zespół objawów to PCOS.
Co oznacza obraz policystycznych jajników na USG?
Jajniki stają się policystyczne w momencie, gdy w trakcie cyklu nie doszło do owulacji.
Jeśli zatem dzisiaj USG ukazało jajniki policystyczne to pamiętaj, że w kolejnym cyklu może być zupełnie inaczej, jeśli tylko dojdzie do owulacji.
Warto zatem przyjrzeć się temu DLACZEGO nie doszło do owulacji i zadbać o swoje zdrowie hormonalne.
Co z tą owulacją?
Na prawidłową owulację pracuje się średnio przez minimum 3 miesiące (90-100 dni), zatem jest możliwe, przez kilka cykli z rzędu nie dojdzie do owulacji – np. po okresie choroby, silnego stresu, przepracowania, nieprawidłowego odżywiania, niedosypiania (czy nagromadzenia innych czynników).
Pamiętaj o tym i daj sobie, swojemu ciału czas.
Praca nad cyklem i hormonami to niestety długodystansowa przygoda. Wymaga wiele cierpliwości, łagodności i spokoju.
Zapewniam Cię jednak, że zawsze jest to przygoda, która jest tego warta.
Zapraszam Cię również do odsłuchania mojego odcinka podcastu na temat rodzajów PCOS:
Czy wiesz, że istnieje wiele różnych spojrzeń na diagnostykę zespołu policystycznych jajników?
W środowisku medycznym budzą one trochę kontrowersji…
Kryteria diagnostyczne PCOS:
Kryteria “rotterdamskie” (2003), poparte przez Endocrine Society (2013)
To obecnie najczęstsze ze stosowanych podejść.
Musisz spełniać 2 z 3 poniższych kryteriów:
- brak owulacji lub rzadko występujące owulacje
- hiperandrogenizm stwierdzony w badaniach biochemicznych lub widoczne objawy np. trądzik czy hirsutyzm
- obraz policystycznych jajników w USG
Kryteria Narodowego Instytutu Zdrowia (NIH, 1990)
Musisz spełniać wszystkie poniższe kryteria:
- hiperandrogenizm stwierdzony w badaniach biochemicznych lub widoczne objawy np. trądzik czy hirsutyzm
- brak owulacji, rzadko występujące owulacje i/lub obraz policystycznych jajników w USG
- wykluczenie powiązanych zaburzeń (np. niedoczynność tarczycy, zespół Cushinga, hiperprolaktynemia czy przerost kory nadnerczy)
Kryteria Stowarzyszenia Hiperandrogenizmu i PCOS (2006)
Musisz spełniać wszystkie poniższe kryteria:
- hiperandrogenizm stwierdzony w badaniach biochemicznych lub widoczne objawy np. trądzik czy hirsutyzm
- brak owulacji
- wykluczenie powiązanych zaburzeń (np. niedoczynność tarczycy, zespół Cushinga, hiperprolaktynemia czy przerost kory nadnerczy)
Skąd biorą się te różne podejścia?
Otóż PCOS nadal nie jest do końca poznanym zaburzeniem, naukowcy nie do końca wiedzą co powoduje PCOS.
Dodatkowo nie u każdej osoby występuje obraz policystycznych jajników w USG, objawy i obraz kliniczny bywa bardzo różny u wielu osób…
Jakie kontrowersje wiążą się z różnymi spojrzeniami?
Obraz policystycznych jajników w USG
Pisałam więcej na ten temat wcześniej – policystyczne jajniki w obrazie USG nie są najlepszym kryterium diagnostycznym PCOS.
W zespole policystycznych jajników (mimo nazwy) największym problemem jest nadmiar androgenów, a nie sam obraz jajników.
W oparciu o kryteria rotterdamskie możliwe jest zdiagnozowanie PCOS u osoby, która nie ma hiperandrogenizmu, jeśli pozostałe 2 kryteria się zgadzają. Może to więc prowadzić do diagnozowania PCOS w przypadkach, w których wcale ono nie występuje.
Wykluczenie powiązanych zaburzeń (np. niedoczynność tarczycy, zespół Cushinga, hiperprolaktynemia czy przerost kory nadnerczy)
W praktyce nie zawsze prowadzona jest dokładna diagnostyka, bo kobieta z PCO i z trądzikiem może łatwo zostać wrzucona do worka pod nazwą “PCOS” bez dodatkowych badań (nawet bez badań androgenów, a jedynie na podstawie samych widocznych objawów takich jak trądzik).
Szczerze mówiąc – rzadko spotykam osobę, która ma komplet badań sprawdzających czy występują jakieś inne choroby, zaburzenia, czy też nie występują.
Dokładna diagnostyka w PCOS to podstawa, dlatego też zachęcam do wykonania pełnych badań krwi oraz poszukiwanie specjalisty, który poprowadzi krok po kroku i pomoże wykluczyć też inne, poważne choroby, które mogą być prawdziwą przyczyną objawów, które odczuwamy. Tylko dzięki temu jesteśmy w stanie leczyć PCOS naturalnie, bez sztucznych hormonów, antykoncepcji czy leków, obciążających organizm.
Powiązanie PCOS z insulinoopornością czy otyłością
Istnieje wiele teorii, np. powiązanie PCOS z insulinoopornością czy otyłością… jednak nie każda kobieta z PCOS jest otyła czy cierpi na IO.
Nie jest zatem proste dojście do sedna sprawy, jeśli nie wiemy co było pierwsze – jajo czy kura.
Fakt faktem insulinooporność występuje w około 70% przypadków PCOS – zachęcam Cię do poczytania o typach PCOS oraz o diecie w insulinooporności.
PCOS a FHA
FHA to tak zwany czynnościowy podwzgórzowy zanik miesiączki.
Można go stwierdzić, gdy miesiączka nie występuje przez około 6 miesięcy. Często jest to wynik zbyt drastycznych diet, silnego stresu czy nadmiernej aktywności fizycznej.
Te dwa zaburzenia często są ze sobą mylone i błędnie diagnozowane, gdyż w FHA również może być widoczny obraz policystycznych jajników w USG oraz naturalnie występują problemy z cyklem miesiączkowym.
W FHA jednak rzadko kiedy poziom androgenów jest podwyższony, a jeśli badania takie nie zostały wykonane to niemożliwe jest wykluczenie i potwierdzenie diagnozy.
Dodatkowo jednym z podstawowych zaleceń w PCOS jest redukcja masy ciała, a u osoby z FHA zalecenie schudnięcia doprowadzi tylko do pogłębienia problemu i cykl na pewno sam nie wróci.
Jeśli błądzisz w gąszczu informacji i nie wiesz co zrobić – zapraszam Cię do współpracy.
Jako dietetyk kliniczny pomagam kobietom odzyskać zdrowie hormonalne.
Jeśli chcesz:
- zrozumieć swoje zaburzenie
- leczyć PCOS bez antykoncepcji, bez hormonów, naturalnie
- nauczyć sobie z nim radzić w zdrowy sposób
- odzyskać regularne miesiączki i owulację
- odstawić tabletki antykoncepcyjne lub leki
- uregulować poziom hormonów
- pożegnać problemy hormonalne na stałe
- odzyskać zdrowie i równowagę
…to jestem tu dla Ciebie!
Poczytaj więcej o współpracy 1:1 i zarezerwuj termin konsultacji.
Możesz też zajrzeć na mojego Instagrama, poznać mnie tam lepiej i zaobserwować po więcej informacji na temat zdrowia hormonalnego.